Σε πολλές εθνικές και διεθνείς εμπορικές συμβάσεις, συχνά τείνουν να οργανώνουν αρμπιτράζ για την επίλυση επιχειρηματικών διαφορών. Αυτό σημαίνει ότι η υπόθεση θα ανατεθεί σε διαιτητή αντί για δικαστή εθνικού δικαστηρίου. Για την ολοκλήρωση της εφαρμογής μιας διαιτητικής απόφασης, απαιτείται από τον δικαστή της χώρας εκτέλεσης να παράσχει exequatur. Ένα exequatur συνεπάγεται την αναγνώριση μιας διαιτητικής απόφασης και ίσο με μια νομική απόφαση μπορεί είτε να εκτελεστεί είτε να εκτελεστεί. Οι κανόνες για την αναγνώριση και την εκτέλεση αλλοδαπής ετυμηγορίας ρυθμίζονται στη Σύμβαση της Νέας Υόρκης. Αυτή η σύμβαση εγκρίθηκε από μια διπλωματική διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών στις 10 Ιουνίου 1958 στη Νέα Υόρκη. Αυτή η σύμβαση συνήφθη κυρίως για να ρυθμίσει και να διευκολύνει τη διαδικασία αναγνώρισης και εκτέλεσης ξένης δικαστικής απόφασης μεταξύ των συμβαλλόμενων κρατών.
Επί του παρόντος, η σύμβαση της Νέας Υόρκης έχει 159 συμβαλλόμενα κράτη
Όσον αφορά την αναγνώριση και την εκτέλεση βάσει του άρθρου V παράγραφος 1 της Σύμβασης της Νέας Υόρκης, επιτρέπεται στον δικαστή να έχει διακριτική εξουσία σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Κατ' αρχήν, ο δικαστής δεν επιτρέπεται να εξετάζει ή να αξιολογεί το περιεχόμενο μιας δικαστικής απόφασης σε υποθέσεις που αφορούν την αναγνώριση και την εκτέλεση. Ωστόσο, υπάρχουν εξαιρέσεις σε σχέση με σοβαρές ενδείξεις ουσιωδών ελαττωμάτων στη νομική κρίση, έτσι ώστε να μην μπορεί να θεωρηθεί ως δίκαιη δίκη. Μια άλλη εξαίρεση από αυτόν τον κανόνα ισχύει εάν είναι επαρκώς εύλογο ότι σε περίπτωση δίκαιης δίκης, θα είχε επίσης οδηγήσει σε καταστροφή της νομικής κρίσης. Η ακόλουθη σημαντική περίπτωση του Ανώτατου Συμβουλίου δείχνει σε ποιο βαθμό η εξαίρεση μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καθημερινές πρακτικές. Το κύριο ερώτημα είναι εάν μια διαιτητική απόφαση που έχει καταστραφεί από το ρωσικό νομικό δικαστήριο, μπορεί ακόμα να περάσει τη διαδικασία αναγνώρισης και εκτέλεσης στην Ολλανδία.
Η υπόθεση αφορά μια ρωσική νομική οντότητα που είναι παραγωγός χάλυβα διεθνώς με την επωνυμία OJSC Novolipetsky Metallurgichesky Kombinat (NLMK). Ο παραγωγός χάλυβα είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης της ρωσικής περιφέρειας Lipetsk. Η πλειοψηφία των μετοχών της εταιρείας ανήκει στον Ρώσο επιχειρηματία VS Lisin. Ο Lisin είναι επίσης ο ιδιοκτήτης των λιμανιών μεταφόρτωσης στην Αγία Πετρούπολη και στο Tuapse. Η Lisin κατέχει υψηλή θέση στη ρωσική κρατική εταιρεία United Shipbuilding Corporation και έχει επίσης συμφέροντα στη ρωσική κρατική εταιρεία Freight One, η οποία είναι σιδηροδρομική εταιρεία. Με βάση τη Συμφωνία Αγοράς, η οποία περιλαμβάνει διαδικασία Διαιτησίας, και τα δύο μέρη συμφώνησαν για την αγορά και πώληση των μετοχών της NLMK της Lisin στην NLMK. Μετά από διαφωνία και καθυστερημένες πληρωμές της τιμής αγοράς για λογαριασμό της NLKM, η Lisin αποφασίζει να προσφύγει στο Διεθνές Εμπορικό Διαιτητικό Δικαστήριο στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο της Ρωσικής Ομοσπονδίας και απαιτεί την πληρωμή της τιμής αγοράς των μετοχών, η οποία είναι σύμφωνα με σε αυτόν, 14,7 δισεκατομμύρια ρούβλια. Η NLMK δηλώνει στην υπεράσπισή του ότι ο Lisin έλαβε ήδη προκαταβολή που σημαίνει ότι το ποσό της τιμής αγοράς έχει αλλάξει σε 5,9 δισεκατομμύρια ρούβλια.
Τον Μάρτιο του 2011 κινήθηκε ποινική διαδικασία κατά της Lisin με την υποψία απάτης ως μέρος της συναλλαγής μετοχών με την NLMK και επίσης με την υποψία παραπλάνησης του Διαιτητικού δικαστηρίου στην υπόθεση κατά της NLMK. Ωστόσο, οι καταγγελίες δεν οδήγησαν σε ποινική δίωξη.
Το Διαιτητικό δικαστήριο, όπου η υπόθεση μεταξύ Lisin και NLMK έχει επιληφθεί, καταδίκασε τη NLMK να καταβάλει το υπόλοιπο του ποσού της τιμής αγοράς των 8,9 ρούβλια και απέρριψε τις αρχικές αξιώσεις των δύο μερών. Η τιμή αγοράς υπολογίζεται στη συνέχεια με βάση το ήμισυ της τιμής αγοράς από τη Lisin (22,1 δισεκατομμύρια ρούβλια) και την υπολογιζόμενη αξία από την NLMK (1,4 δισεκατομμύρια ρούβλια). Όσον αφορά την προκαταβολή, το δικαστήριο καταδίκασε την NLMK να καταβάλει 8,9 δισεκατομμύρια ρούβλια. Η προσφυγή κατά της απόφασης από το Διαιτητικό δικαστήριο δεν είναι δυνατή και η NLMK ζήτησε, βάσει προηγούμενων υποψιών απάτης που διέπραξε ο Lisin, την καταστροφή της διαιτητικής απόφασης από το Διαιτητικό Δικαστήριο της πόλης της Μόσχας. Αυτή η αξίωση έχει εκχωρηθεί και η διαιτητική απόφαση θα καταστραφεί.
Η Lisin δεν θα το υποστηρίξει και θέλει να ασκήσει εντολή διατήρησης των μετοχών που κατέχει η NLMK στο δικό της κεφάλαιο της NLMK international BV στο Amsterdam. Η καταστροφή αυτής της ετυμηγορίας κατέστησε αδύνατη την επιδίωξη εντολής διατήρησης στη Ρωσία. Ως εκ τούτου, η Lisin ζητά την αναγνώριση και την εκτέλεση της διαιτητικής απόφασης. Το αίτημά του έχει απορριφθεί. Βάσει της σύμβασης της Νέας Υόρκης, είναι σύνηθες για την αρμόδια αρχή της χώρας του δικαστικού συστήματος της οποίας βασίζεται η διαιτητική απόφαση (στην προκειμένη περίπτωση τα ρωσικά τακτικά δικαστήρια) να αποφασίζει, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο, σχετικά με την καταστροφή των διαιτησιακών αποφάσεων. Κατ' αρχήν, το δικαστήριο εκτέλεσης δεν επιτρέπεται να αξιολογήσει αυτές τις διαιτητικές αποφάσεις. Το Δικαστήριο σε ασφαλιστικές διαδικασίες κρίνει ότι η διαιτητική απόφαση δεν μπορεί να εκτελεστεί, διότι δεν υφίσταται πλέον.
Η Lisin άσκησε έφεση κατά αυτής της απόφασης στο Amsterdam Εφετείο. Το Δικαστήριο θεωρεί ότι κατ' αρχήν μια κατεστραμμένη διαιτητική απόφαση συνήθως δεν θα λαμβάνεται υπόψη για οποιαδήποτε αναγνώριση και εκτέλεση, εκτός εάν πρόκειται για εξαιρετική περίπτωση. Υπάρχει μια εξαιρετική περίπτωση εάν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η απόφαση των ρωσικών δικαστηρίων στερείται ουσιωδών ελαττωμάτων, οπότε αυτό δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί ως δίκαιη δίκη. ο Amsterdam Το Εφετείο δεν θεωρεί τη συγκεκριμένη περίπτωση ως εξαίρεση.
Η Lisin άσκησε έφεση κατά αυτής της απόφασης. Σύμφωνα με τον Lisin, το δικαστήριο δεν εκτίμησε επίσης τη διακριτική ευχέρεια που παραχωρήθηκε στο δικαστήριο βάσει του άρθρου V παράγραφος 1 στοιχείο ε) που εξετάζει εάν μια απόφαση καταστροφής αλλοδαπής μπορεί να ακυρώσει τη διαδικασία εκτέλεσης μιας διαιτητικής απόφασης στις Κάτω Χώρες. Το Ανώτατο Συμβούλιο συνέκρινε την αυθεντική αγγλική και γαλλική έκδοση του κειμένου της Συνέλευσης. Και οι δύο εκδοχές φαίνεται να περιέχουν διαφορετική ερμηνεία σχετικά με τη διακριτική ευχέρεια που παρέχεται στο δικαστήριο. Η αγγλική έκδοση του άρθρου V(1)(ε) αναφέρει τα εξής:
- Η αναγνώριση και η εκτέλεση της απόφασης μπορεί να απορριφθεί, κατόπιν αιτήματος του μέρους κατά του οποίου επικαλείται, μόνο εάν το μέρος αυτό προσκομίσει στην αρμόδια αρχή όπου ζητείται η αναγνώριση και εκτέλεση, απόδειξη ότι:
(...)
- ε) Η απόφαση δεν έχει καταστεί ακόμη δεσμευτική για τα μέρη ή έχει ακυρωθεί ή ανασταλεί από αρμόδια αρχή της χώρας στην οποία ή σύμφωνα με το δίκαιο της οποίας εκδόθηκε η απόφαση αυτή.»
Η γαλλική έκδοση του άρθρου V παράγραφος 1 στοιχείο ε) αναφέρει τα εξής:
«1. La reconnaissance et l'execution de la ποινή ne seront refusées, sur requête de la partie contre laquelle elle est invoquée, que si cette partie fournit à l'autorité compétente du pays où la reconnaissance et l'execution sont demandées la preuve:
(...)
- ε) Que la sentence n'est pas encore devenue obligatoire pour les party ou a été annulée ou suspendue par une autorité compétente du pays dans lequel, ou d'après la loi duquel, la πρόταση a été rendue».
Η διακριτική ευχέρεια της αγγλικής έκδοσης («μπορεί να απορριφθεί») φαίνεται ευρύτερη από τη γαλλική έκδοση («ne seront refusées que si»). Το Ανώτατο Συμβούλιο βρήκε πολλές διαφορετικές ερμηνείες σε άλλους πόρους σχετικά με την ορθή εφαρμογή της σύμβασης.
Το Ανώτατο Συμβούλιο προσπαθεί να διευκρινίσει τις διαφορετικές ερμηνείες προσθέτοντας τις δικές του ερμηνείες. Αυτό σημαίνει ότι η διακριτική εξουσία μπορεί να εφαρμοστεί μόνο όταν υπάρχει λόγος άρνησης σύμφωνα με τη Σύμβαση. Στην προκειμένη περίπτωση επρόκειτο για λόγο άρνησης που αναφέρεται στην «καταστροφή διαιτητικής απόφασης». Εναπόκειται στη Lisin να αποδείξει βάσει των γεγονότων και των περιστάσεων ότι ο λόγος άρνησης είναι αβάσιμος.
Το Ανώτατο Συμβούλιο συμμερίζεται πλήρως την άποψη του Εφετείου. Μπορεί να υπάρξει μόνο ειδική περίπτωση σύμφωνα με το High Court όταν η καταστροφή της διαιτητικής απόφασης βασίζεται σε λόγους που δεν ανταποκρίνονται στους λόγους άρνησης του άρθρου V παράγραφος 1. Παρόλο που το ολλανδικό δικαστήριο έχει διακριτική ευχέρεια σε περίπτωση αναγνώρισης και εκτέλεσης, εξακολουθεί να μην υποβάλλει αίτηση για απόφαση καταστροφής στη συγκεκριμένη περίπτωση. Η ένσταση που έκανε ο Λίσιν δεν έχει καμία πιθανότητα να ευοδωθεί.
Αυτή η απόφαση του Ανώτατου Συμβουλίου δίνει μια σαφή ερμηνεία με τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να ερμηνεύεται το άρθρο V παράγραφος 1 της σύμβασης της Νέας Υόρκης στην περίπτωση της διακριτικής εξουσίας που παρέχεται στο δικαστήριο κατά την αναγνώριση και την εκτέλεση μιας καταστροφικής ετυμηγορίας. Αυτό σημαίνει, εν ολίγοις, ότι μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις μπορεί να παρακαμφθεί η καταστροφή της κρίσης.